Wyjazdowe szkolenie zorganizowane przez Polską Izbę Ekologii

Tradycyjnie, jak co roku, Polska Izba Ekologii zorganizowała robocze spotkanie połączone ze szkoleniem, dające możliwość wymiany doświadczeń i dyskusji na tematy ważne dla ochrony środowiska.

foto: http://pl.fotolia.com/

Spotkanie odbyło się w dniach 18-19 października w Ośrodku Szkoleniowo-Wypoczynkowym „Ondraszek” w Ustroniu-Jaszowcu. Pogoda dopisała, więc mieliśmy okazję podziwiać góry w scenerii złotej polskiej jesieni.

Zapraszając prelegentów i dobierając tematy wystąpień, Izba kierowała się jak zawsze potrzebami, oczekiwaniami i postulatami swoich członków. Nic zatem dziwnego, że i tym razem przeważały zagadnienia związane z prawodawstwem oraz finansowaniem inwestycji proekologicznych. I – jak to podkreślali uczestnicy szkolenia, a także przybyli eksperci – pewnie długo jeszcze tak będzie...

Spotkanie otworzył Grzegorz Pasieka, prezes Zarządu Polskiej Izby Ekologii. Przywitał uczestników, wykładowców oraz gości: Czesława Śleziaka, przewodniczącego Rady PIE, Jerzego Kopyczoka, zastępcę Śląskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska, i Bernarda Błaszczyka, dyrektora Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska.

Pierwszy dzień szkolenia rozpoczął się od wystąpienia Piotra Czopka z Departamentu Energii Odnawialnej Ministerstwa Gospodarki: Ustawa o odnawialnych źródłach energii. Prelegent przedstawił wyzwania stojące przed polską energetyką w świetle dokumentu „Polityka energetyczna Polski do 2030 roku”, który 10 listopada 2009 roku został przyjęty przez Radę Ministrów:
– wysokie zapotrzebowanie na energię dla rozwijającej się gospodarki;
– znaczne uzależnienie od zewnętrznych dostaw gazu ziemnego;
– niemal pełne uzależnienie od zewnętrznych dostaw ropy naftowej;
– nieadekwatny poziom rozwoju infrastruktury wytwórczej i transportowej paliw i energii;
– zobowiązania w zakresie ochrony środowiska, w tym dotyczące klimatu.

Sprostanie tym wyzwaniom będzie wymagało ogromnego wysiłku i nakładów finansowych zarówno ze strony administracji rządowej, jak i sektora prywatnego. Cele Polityki Energetycznej Polski (PEP) wpisują się w politykę energetyczną Unii Europejskiej w zakresie bezpieczeństwa energetycznego, ochrony klimatu i rozwoju rynku.

Tym samym priorytetami PEP są:
– poprawa efektywności energetycznej;
– ograniczenie oddziaływania energetyki na środowisko;
– rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł energii, w tym biopaliw;
– rozwój konkurencyjnych rynków paliw i energii;
– dywersyfikacja struktury wytwarzania energii elektrycznej poprzez wprowadzenie energetyki jądrowej; wzrost bezpieczeństwa dostaw paliw i energii.

Po tym obszernym wprowadzeniu zapoznał zebranych z obecnym stanem odnawialnych źródeł energii w Polsce oraz projektem ustawy o OZE, podkreślając potrzebę utrzymania już istniejących i wprowadzenia nowych mechanizmów wspierania rozwoju technologii oraz budowy instalacji do pozyskiwania energii odnawialnej.

Kolejne referaty: Jak przekuć prawo w pieniądz. Analiza ekonomiczna i praktyczna przedsięwzięć z zakresu odnawialnych źródeł energii i Analiza opłacalności przedsięwzięć OZE na gruncie nowej ustawy wygłosili Wojciech Płachetka, prezes Zarządu Centrum Doradztwa Energetycznego Sp. z o.o. w Mikołowie, oraz Michał Mroskowiak, wiceprezes Zarządu. W swoich wystąpieniach zaprezentowali przebieg procesu inwestycyjnego, analizę koncepcyjną i ekonomiczną przedsięwzięć. Omówili także niezbędne procedury administracyjne, źródła i warunki pozyskiwania finansowania oraz kryteria wyboru stosownych technologii.

Ważny temat, czyli Opłaty za korzystanie ze środowiska, podjęła Katarzyna Witkowska z Zakładu Ochrony Środowiska. Przedstawiła i skomentowała podstawę prawną funkcjonowania systemu pobierania opłat za korzystanie ze środowiska, czyli ustawę Prawo Ochrony Środowiska z 2011 roku, a konkretnie Tytuł V wyżej wymienionej ustawy pod nazwą „Środki finansowo- prawne”.

Opłata za korzystanie ze środowiska ponoszona jest za:
– gazy lub pyły wprowadzane do powietrza;
– ścieki wprowadzane do wód lub do ziemi;
– wody – ich pobór;
– odpady – ich składowanie,
– a także za przekroczenie lub naruszenie warunków korzystania ze środowiska.

Istotnym fragmentem referatu były praktyczne kwestie związane z wzorami formularzy stosowanych do celów sprawozdawczych, terminami sprawozdawczości, obowiązkiem archiwizacji danych do pięciu lat wstecz, informacje, do jakich organów należy składać formularze, a do jakich wnosić wyliczone opłaty za korzystanie ze środowiska.

Niewątpliwie najmniej miły, a jednak bardzo ważny, był wątek dotyczący administracyjnych kar pieniężnych i sposobów ich naliczania za uchybienia popełnione w tym zakresie.

Ostatnim w tym dniu szkolenia było wystąpienie Małgorzaty Obuchowskiej-Gembali, dyrektor Wydziału Programów Pomocowych Funduszu Górnośląskiego S.A.: Możliwości pozyskiwania funduszy na inwestycje proekologiczne. Przedstawiła zebranym historię Funduszu od momentu jego powstania w 1995 roku w ramach „Kontraktu Regionalnego dla Województwa Katowickiego” w celu – między innymi – stworzenia dogodnych warunków rozwoju przedsiębiorczości i powstawania w sektorze prywatnym nowych miejsc pracy, a także wspierania rozwoju regionu poprzez inwestycje w przedsiębiorstwa oraz współpracę z samorządami lokalnymi.

Istotna część referatu traktowała o produktach oferowanych przez Fundusz:
– Regionalny Fundusz Pożyczkowy;
– Śląski Fundusz Pożyczkowy;
– Pożyczki ze środków Funduszu Górnośląskiego S.A.;
– Pożyczki dla spółek z udziałem Jednostek Samorządu Terytorialnego;
– Faktoring,
kto i na jakich zasadach może z nich skorzystać, jakie są warunki spłaty.

Drugi dzień szkolenia zdecydowanie zdominowała kwestia gospodarki odpadami. To zagadnienie od lat budzi dużo kontrowersji i wywołuje wiele emocji. Niestety, nie są to emocje pozytywne... Dr inż. Jurand Bień z Wydziału Inżynierii i Środowiska Politechniki Częstochowskiej w swym obszernym, podzielonym na pięć części wystąpieniu wyjaśnił najczęściej pojawiające się wątpliwości dotyczące odpadów – przede wszystkim w aspekcie prawnym.

Pierwszy referat Regulacje prawne dotyczące odpadów zawierał informacje o wymaganiach unijnych i przeniesieniu dyrektywy UE na grunt polski. Ważnym było więc omówienie krajowych aktów prawnych, stosownej terminologii i klasyfikacji odpadów. Zwłaszcza ta ostatnia kwestia sprawia najwięcej problemów w interpretacji. Słuchaczy zainteresowała także prezentacja najistotniejszych zmian w przepisach.

Wymagania w zakresie gospodarki odpadami były tematem drugiego referatu. Poruszono w nim zagadnienia związane z obowiązkami administracyjnymi wytwórcy odpadów: decyzje, pozwolenia itp. Na zakończenie prelegent omówił także zasady identyfikacji wytwarzanych odpadów.

Kolejny blok tematów dotyczył Sposobów gospodarowania odpadami. Poruszono w nim sprawy związane ze zbieraniem i transportem odpadów oraz przekazywaniem odpadów podmiotom gospodarczym i osobom fizycznym. W tej części swego wystąpienia dr inż. Jurand Bień poruszył także bardzo istotne kwestie, jakimi są odzysk i unieszkodliwianie odpadów w instalacjach i poza nimi, a także problemy związane z ich składowaniem i magazynowaniem.

Czwarta część Ewidencja odpadów miała charakter bardzo praktyczny. Uczestnicy szkolenia mieli więc okazję zapoznać się z formularzami karty przekazania odpadu oraz karty ewidencji odpadu. Duże zainteresowanie wywołała także wykładnia przepisów dotyczących prowadzenia ewidencji odpadów i możliwości zwolnienia z tego obowiązku.

Ostatni referat Sprawozdawczość dotycząca odpadów dotykał kwestii, które spędzają przysłowiowy sen z powiek większości podmiotów wytwarzających odpady. Dowiedzieliśmy się, kto podlega pod obowiązek sprawozdawczy i na czym on polega, a także jak poprawnie wypełnić zbiorcze zestawienie o odpadach. Mowa była również o rozliczaniu lat poprzednich oraz konsekwencjach i karach za zaniedbania i popełnione błędy.

Drugi dzień szkolenia zamknęły referaty Finansowanie zadań gospodarki odpadami ze środków, którymi dysponuje NFOŚiGW autorstwa Jerzego Swatonia, dyrektora Departamentu Ochrony Ziemi w NFOŚiGW, oraz Nowe obszary działania NFOŚiGW – przegląd programów priorytetowych przygotowany przez Wojciecha Stawianego, eksperta w NFOŚiGW, eksperta Polskiej Izby Ekologii. Pod usprawiedliwioną nieobecność prelegentów w ich zastępstwie wygłosił je Bogdan Płaneta, przedstawiciel NFOŚiGW.

Mówca przedstawił status prawny Narodowego Funduszu jako osoby prawnej w rozumieniu ustawy o finansach publicznych, nadzorowanej przez Ministra właściwego do spraw środowiska. Omówił podstawowe cele działania Funduszu, to jest finansowanie ochrony środowiska oraz sprawowanie funkcji Krajowego Operatora Systemu Zielonych Inwestycji.

Zaprezentował przykłady: działania w zakresie zapobiegania i likwidowania skutków poważnych awarii, wspomaganie zadań Państwowego Monitoringu Środowiska, ochrona przyrody oraz inne zadania wynikające z wdrażania zasady zrównoważonego rozwoju i polityki ekologicznej państwa.

Ważną częścią wykładu była prezentacja Programów Priorytetowych NFOŚiGW, przeznaczonego na nie budżetu oraz beneficjentów. I tak na przykład na Program Inteligentnych Sieci Energetycznych (ISE) w latach 2014 do 2016 Fundusz przeznaczy 340 milionów złotych. Jego beneficjentami będą przedsiębiorcy, jednostki samorządu terytorialnego, uczelnie, instytuty naukowo-badawcze, Polska Akademia Nauk i jej jednostki organizacyjne. Oczekiwany efekt ekologiczny to optymalizacja i racjonalizacja zużycia energii elektrycznej i cieplnej oraz wody użytkowej.

Wszystkie zaprezentowane na szkoleniu referaty wywoływały dyskusję. Do prelegentów zwracano się z konkretnymi pytaniami. Na pewno rychło pojawią się nowe, bo naszym przepisom regulującym ochronę środowiska ciągle daleko jeszcze do doskonałości.