XII Wyjazdowe Spotkanie Seminaryjno-Szkoleniowe Polskiej Izby Ekologii
Tradycyjnie, jak co roku wiosną, Polska Izba Ekologii zorganizowała i zaprosiła swoich członków na kolejne robocze spotkanie poświęcone dyskusji oraz wymianie doświadczeń na temat działań podejmowanych dla środowiska.
Seminarium odbyło się w dniach 12-13 maja w Centrum Wypoczynkowo- Szkoleniowym „Gwarek” w Ustroniu-Jaszowcu. I – być może – to wiosenna aura oraz urok Podbeskidzia spowodowały, że wszelkie pytania oraz uwagi kierowane do prelegentów, adresowane jednak bardziej do twórców polskiego prawodawstwa w dziedzinie systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych oraz nowej Ustawy o odpadach – zadawane były raczej spokojnie i bez emocji. Chociaż obydwa tematy są zdecydowanie „gorące”, zwłaszcza dla praktyków gospodarczych… Spotkanie otworzył i uczestników oraz prelegentów przywitał
Grzegorz Pasieka, prezes Zarządu Polskiej Izby Ekologii. Życząc zebranym udanych i owocnych obrad – podkreślił znaczenie podjętej tematyki dla polskiej gospodarki, a także rolę PIE jako instytucji samorządu gospodarczego, służącej pomocą i radą dla zrzeszonych w niej podmiotów.
Pierwsze referaty wprowadzające do dyskusji wygłosili
dr inż. Wojciech Jaworski, zastępca dyrektora ds. Zarządzania Emisjami, kierownik
KASHUE (Krajowy Administrator Systemu Handlu Uprawnieniami do Emisji) –
KOBiZE (Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami) w Instytucie Ochrony Środowiska, oraz
Jadwiga Maciejewska, kierownik Zespołu Ochrony Powietrza w tymże Instytucie. Tematem wystąpień było:
ETS – system handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych: w latach 2012, 2013-2020 (nowe instalacje – i aktywności; aukcja; derogacje dla elektroenergetyki i ciepła; ucieczka emisji) oraz
IED – dyrektywa o emisjach przemysłowych: różnice i nowości (IPPC vs IED), nowa definicja LCP; standardy emisji SO2 oraz NOx; ustawa o bilansowaniu i rozliczaniu emisji SO2 i NOx (jej znaczenie dla dużych źródeł spalania), krajowa baza informacji o emisjach gazów cieplarnianych i innych substancji: pierwszy rok bilansowania; problemy; perspektywy działania do 2013 roku.
Na wstępie poruszono kwestię ilości uprawnień do emisji dla Polski, wynikających jeszcze z ustaleń Protokołu z Kioto, w związku z handlem emisjami w latach 2013-2020. Zauważono i podkreślono, że ustalony tam tzw. Pakiet Klimatyczny, jego realizacja, może być problemem dla gospodarki całej Unii Europejskiej, a zwłaszcza dla jej „nowych” członków, w tym Polski jako kraju, w którym wytwarzanie energii elektrycznej i ciepła w 90 proc. oparte jest na węglu.
Pewne zaniepokojenie wśród zebranych wywołała informacja, że Ustawa o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych jest tylko pomostem pomiędzy tym, co było, a tym, czego jeszcze wymagać będzie Unia... Każda dyrektywa ramowa Unii Europejskiej musi w Polsce mieć status ustawy, z wszelkimi konsekwencjami wynikającymi z tego faktu: czyli – ujmując rzecz najkrócej – trybu zgłoszenia do naszego parlamentu, procedowania, zatwierdzenia przez obie Izby, wreszcie podpisu Prezydenta RP. Nic zatem dziwnego, że zanim się z tą procedurą uporamy, będziemy mieli pewnie do czynienia z nowymi unijnymi pomysłami w tym zakresie.
Interesujące też wydaje się ewentualne zaskarżenie przez Polskę wytycznych Unii, dotyczących planu i wielkości bezpłatnych uprawnień do emisji – ponieważ obliczane były na bazie instalacji korzystających z gazu. Tak to liczono przecież w krajach całej Unii i nie było to tajemnicą. Czyli czyżby – negocjując i godząc się na te wielkości – zapomnieliśmy znowu o naszym węglu?
W kolejnym wystąpieniu:
Model zarządzania uprawnieniami do emisji CO2 w grupie kapitałowej TAURON Polska Energia S.A. – Joanna Czubala przedstawiła działalność grupy po integracji, dzięki której TAURON stał się drugim co do wielkości producentem energii elektrycznej w Polsce. Omówiła także specyfikę Spółki w dziedzinie OZE, na przykład elektrowni wodnych. Jednak zasadniczym tematem prezentacji była sprawa rynku CO2 oraz praktyczne znaczenie Ustawy o handlu uprawnieniami do emisji: mechanizmy tego procesu na poziomie podmiotów wchodzących w skład grupy oraz ewentualne skutki finansowe dla finalnych odbiorców energii elektrycznej i ciepła.
Bożena Kania, dyrektor Oddziału Regionalnego Banku Millenium S.A. w Katowicach, zaprezentowała ofertę banku, zawierającą się w haśle:
Mniejsze koszty, większe zyski. Przełącz się na EkoEnergię. Omówienie instrumentów finansowych, służących wsparciu inwestycji w energooszczędne rozwiązania i technologie, wytwarzanie i korzystanie z energii ze źródeł odnawialnych na własne potrzeby przedsiębiorstw oraz osób fizycznych (na przykład pompy ciepła, energooszczędne okna itp.) było ciekawym uzupełnieniem poruszanych wcześniej zagadnień, zwłaszcza w aspekcie czekających nas podwyżek cen energii i ciepła sieciowego.
Ostatni, w pierwszym dniu konferencji, referat:
Wprowadzenie do nowej Ustawy o odpadach – transpozycja dyrektywy 2008/98/ WE – wygłoszony przez
Iwonę Andrzejczuk-Garbacz, przedstawicielkę Ministerstwa Środowiska, reprezentującą Departament Gospodarki Odpadami w tymże resorcie – zapoczątkował drugi, obok regulacji prawnych dotyczących energetyki, blok tematyczny tego szkolenia – czyli nowe ustawodawstwo związane z gospodarką odpadami. Prelegentka przedstawiła „historię” powstawania kolejnych krajowych modyfikacji prawnych w tym zakresie, kryteria obowiązujące we wszystkich państwach Unii Europejskiej oraz najważniejsze zmiany i nowe definicje, jakie zapisane będą w najnowszej ustawie.
Następny dzień obrad rozpoczął się od wystąpienia
Herberta L. Gabrysia, eksperta do spraw energetyki, przewodniczącego Komitetu ds. Pakietu Energetyczno-Klimatycznego Krajowej Izby Gospodarczej, na temat:
Elektroenergetyka 2011 w Polsce – wybrane problemy. Tym samym powróciliśmy do energetyki, aby zapoznać się z autorskim oglądem tego sektora gospodarki w Polsce, biorącym pod uwagę uwarunkowania wewnętrzne i zewnętrzne, a zwłaszcza tzw. Pakiet energetyczno-klimatyczny. H.L. Gabryś przedstawił – między innymi – wyniki bilansu energii za ubiegły rok, a był to bilans bardzo specyficzny. Inny – z powodu zmian w dystrybucji energii, a także dynamiki rozwoju sektora źródeł odnawialnych oraz sytuacji gospodarczej w naszym kraju i na świecie. Postawił pytanie, czy wzrost zapotrzebowania na energię oznacza – w prostym przełożeniu – koniec kryzysu gospodarczego?
Omówił także bieżącą sytuację polskich elektrowni i elektrociepłowni, korzystne wyniki finansowe grup skonsolidowanych, wskazując jednak na przewagę zysków z rynku dystrybucji energii nad sferą produkcji. Kolejną poruszoną w wystąpieniu kwestią była struktura paliwowa rodzimej energetyki: zmniejszający się w niej udział węgla brunatnego, a rosnąca z roku na rok konsumpcja węgla kamiennego. I to nie tylko tego wydobywanego w naszych kopalniach, ale także importowanego, atrakcyjnego cenowo i o dobrych parametrach jakości. Jest to zresztą ogólna tendencja. Na całym świecie zwiększa się zapotrzebowanie na paliwa konwencjonalne. Jak to się ma do postulatów Unii Europejskiej?
I tu nasuwa się podstawowe pytanie. Skoro jest tak dobrze, to dlaczego jest tak źle? Jak i skąd wygenerować niezbędne, niebagatelne przecież środki finansowe potrzebne dla modernizacji polskiej energetyki zawodowej – aby sprostała w najbliższych i dalszych latach unijnym wymogom i wyzwaniom?
Wraz z referatem:
Nowa ustawa o odpadach, wygłoszonym przez
dr. inż. Juranda Bienia z Wydziału Inżynierii i Ochrony Środowiska Politechniki Częstochowskiej, powróciliśmy do zagadnień drugiego bloku tematycznego konferencji. Zapoznaliśmy się z obszernym i bardzo szczegółowym porównaniem projektu nowej ustawy z dotychczasowymi regulacjami prawnymi, dotyczącymi gospodarki odpadami. Prelegent przedstawił unijne dyrektywy ramowe, które miały wpływ na obowiązujące dotąd przepisy w tym zakresie oraz omówił zmiany, wynikające z zawartości Dyrektywy 2008/98/WE i jej transpozycję do polskiej legislacji. Dlaczego pojawiła się nowa dyrektywa? Przede wszystkim potrzebne było uszczegółowienie tzw. pojęć kluczowych, to jest definicji działań i procesów: na przykład co to są odpady, czym się różnią od produktów ubocznych, wprowadzenie pojęcia uwzględniającego cały cykl życia produktów i materiałów, a także zachęcenie do realizacji odzysku służącego ochronie zasobów naturalnych.
Wszyscy uczestnicy seminarium zgodnie podkreślali wysoki poziom merytoryczny prezentowanych referatów. Jednak tak w dyskusji, jak i w rozmowach kuluarowych dało się odczuć zaniepokojenie i obawy, wynikające z małej transparentności polskiego ustawodawstwa chociażby w tych dwóch, jakże ważnych dla polskiej gospodarki oraz ochrony środowiska dziedzinach. Niestety, mamy dzisiaj do czynienia nie tyle z gąszczem przepisów, lecz raczej wręcz z dobrze wyrośniętym lasem...
