Ocena jakości środowiska w województwie śląskim w zakresie hałasu
Cywilizację XXI wieku cechuje dynamika rozwoju gospodarczego, ruchliwość społeczeństwa, wzmożony transfer środków produkcji i wytworzonych produktów.
Potęguje się liczba zarejestrowanych pojazdów poruszających się po drogach. Następuje wzrost ruchu lotnictwa pasażerskiego, przy jednoczesnym rozwoju infrastruktury portów lotniczych. Sieć dróg o charakterze krajowym i międzynarodowym jest intensywnie budowana i modernizowana. Kolejnictwo przechodzi transformację – dostosowując się do nowych wyzwań cywilizacyjnych, gruntownie modernizując infrastrukturę torowisk i taboru kolejowego, z zamiarem przejęcia ciężaru transferu ludzi i towarów jako rozwiązanie alternatywne dla transportu drogowego i lotniczego.
Dynamika rozwoju cywilizacyjnego jest między innymi powodem generowania uciążliwości hałasowych w korytarzach przemieszczeń pojazdów po drogach, składów pociągów na szlakach kolejowych, w obszarze lotnisk, transportowych centrach logistycznych i miejscach lokalizacji instalacji i obiektów przemysłowych.
Uciążliwość powodowana hałasem jest zjawiskiem powszechnym, występującym zarówno za dnia, jak i w nocy. Naruszane są standardy życia mieszkańców w dni powszednie, jak również w soboty, niedziele i święta, co nie jest bez znaczenia dla ich zdrowia.
Dostrzegając problematykę związaną z hałasem – Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Katowicach opracował monografię
„Ocena jakości środowiska w województwie śląskim w zakresie hałasu, na podstawie badań monitoringowych i inspekcyjnych WIOŚ w Katowicach oraz zarządców dróg i lotnisk, w latach 2000-2009”.
Celem publikacji jest kompleksowe ujęcie zagadnień związanych z klimatem akustycznym środowiska i jego oceny. Spojrzenie to przeprowadzono z pozycji instytucji, której rolą jest monitorowanie jego stanu i kontrolowanie zmian zachodzących w środowisku. Ukazująca się publikacja nakreśla stan klimatu akustycznego w województwie śląskim, poprzez pryzmat efektów własnych badań monitoringowo-kontrolnych, jak również w świetle autorskich materiałów źródłowych i podjętych rozwiązaniach minimalizującychuciążliwość hałasową: Urzędu Miasta Katowice, Górnośląskiego Towarzystwa Lotniczego, Stalexportu Autostrada Małopolska S.A., z przywołaniem przez WIOŚ w Katowicach materiałów źródłowych z Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad oraz Zarządu Dróg Wojewódzkich w Katowicach.
Wyniki badań monitoringowych w zakresie akustyki środowiska uzyskane przez WIOŚ w Katowicach powinny stanowić podstawę do wykorzystania w modelowaniu hałasu w środowisku. Uzyskane parametry akustyczne stanowią istotny element weryfikacji akustycznej zidentyfikowanego obszaru zagrożenia hałasem. W przypadku realizacji programu ochrony środowiska przed hałasem uzyskane wyniki poziomów hałasu są istotnym elementem odniesienia w kontroli skuteczności zastosowanych środków ochrony przed hałasem. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Katowicach od lat systematycznie śledzi zmiany klimatu akustycznego na terenie województwa. Wyrazem tego jest między innymi przygotowana monografia dotycząca hałasu obejmująca teren województwa z okresu 10 lat. Jest to pierwsza w kraju publikacja, która w sposób syntetyczny ujmuje zagadnienie hałasu w skali lokalnej (samorządowej), jak i również w skali globalnej (województwa).
Monografia ta powinna posłużyć służbom planistycznym, urbanistycznym oraz osobom podejmującym decyzje na szczeblu lokalnym i ponadlokalnym do wyznaczenia strategii kształtowania środowiska ze względu na pogarszający się klimat akustyczny w rejonach narażonych na ponadnormatywny hałas.
Andrzej Szczygieł
Kierownik Wydziału Monitoringu WIOŚ
Ryszard Danecki
Główny Specjalista
w Wydziale Monitoringu WIOŚ
w Katowicach
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Katowicach, działając w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska, rozpowszechnia dane i informacje o stanie środowiska – opierając się o coroczne raporty. Raporty opracowywane są już od wielu lat, prezentując w sposób kompleksowy ocenę aktualnych problemów środowiskowych w województwie. W październiku ubiegłego roku, korzystając z „Założeń merytorycznych i organizacyjno-technicznych przygotowania Krajowego Raportu Mozaikowego”, opracowanych przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska w Warszawie – WIOŚ w Katowicach opracował i opublikował „Krajowy Raport Mozaikowy o stanie środowiska – województwo śląskie”. Nowa forma prezentowania danych i informacji o środowisku w województwie (kraju) dotyczy lat 2000-2007. W bieżącym roku, w ramach Biblioteki Monitoringu Środowiska, pragniemy zwrócić uwagę na zagadnienia dotyczące hałasu – oddając w Państwa ręce to nowe specjalistyczne wydawnictwo.