Jednym z obszarów inwestowania w ochronę powietrza i klimatu, dostępnym zarówno dla dużych przedsiębiorców, jak
i dla osób fizycznych, są odnawialne źródła energii (OZE). Kotły
opalane biomasą, kolektory słoneczne, pompy ciepła, małe elektrownie
wodne, siłownie wiatrowe - to szerokie spektrum możliwości zastosowania
sił przyrody dla prawie darmowej produkcji ciepła i energii
elektrycznej.
Inwestycje tego typu mogą liczyć na pomoc pochodzącą z instytucji
tworzących system finansowania ochrony środowiska w Polsce. Jednym z
ogniw tego systemu jest Bank Ochrony Środowiska S.A.
BOŚ S.A. to nie tylko uniwersalny bank komercyjny. To także Bank
realizujący proekologiczną misję, jaką jest wspieranie i uczestniczenie
w realizacji polityki państwa w zakresie ochrony środowiska i rozwoju
regionalnego. W ciągu ponad 17 lat istnienia BOŚ S.A. udzielił blisko
42,5 tys. kredytów na finansowanie działań proekologicznych w łącznej
kwocie przekraczającej 8 mld zł. Klientami Banku są osoby prywatne,
przedsiębiorcy i jednostki samorządu terytorialnego.
Do końca I półrocza 2008 r. w BOŚ S.A. udzielono ponad 1,7 tys.
kredytów na zadania związane z wykorzystaniem odnawialnych źródeł
energii w łącznej kwocie przekraczającej 700 mln zł. Finansowane były
różne inwestycje, zarówno te, które służą produkcji ciepła, jak i
energii elektrycznej - kolektory słoneczne, pompy ciepła, kotły opalane
biomasą, małe elektrownie wodne, elektrownie wiatrowe, produkcja
biopaliw, wykorzystanie biogazu, a także geotermia wraz z przyłączami.
Również skala kredytowanych zadań jest bardzo szeroka - od małych
źródeł służących zaopatrzeniu w ciepło pojedynczych gospodarstw, przez
kotłownie lokalne zasilające większe grono odbiorców, po duże farmy
wiatrowe dostarczające energię do ogólnopolskich systemów
elektroenergetycznych.
Realizacji proekologicznej misji podporządkowane zostały: struktura
organizacyjna Banku Ochrony Środowiska i specyficzne instrumenty
finansowe.
BOŚ S.A. to jedyny bank polski zatrudniający kadrę inżynierską
wyspecjalizowaną w zakresie ochrony środowiska. Są to szczególni
partnerzy do prowadzenia rozmów z potencjalnymi klientami,
realizatorami przedsięwzięć proekologicznych. Jest to też zespół ludzi
odpowiedzialnych m.in. za dokonywanie ocen techniczno-ekologicznych
kredytowanych projektów.
Instrumenty finansowe
Dotychczasowe doświadczenie w zakresie kredytowania ochrony środowiska
oraz szeroka współpraca z innymi instytucjami zainteresowanymi
racjonalnym jej finansowaniem zaowocowały wypracowaniem szczególnych
form wsparcia inwestycji proekologicznych. Służą one nie tylko
bezpośredniemu finansowaniu, lecz również stymulacji rynku poprzez
system zachęt i preferencji. Podstawowymi instrumentami kredytowymi
stosowanymi przez BOŚ S.A. w ochronie środowiska są:
-
kredyty preferencyjne we współpracy z donatorami - instytucjami dysponującymi środkami na zadania proekologiczne,
- montaże finansowe z udziałem partnerów - uczestników systemu finansowania ochrony środowiska,
- kredyty komercyjne wykorzystujące systemy zachęt.
Wszystkie te produkty skonstruowane są tak, aby poprzez obniżenie
kosztów kredytu stać się atrakcyjnymi dla klienta. Wymienione formy
finansowania inwestycji mogą istnieć samodzielnie, jako środki
przeznaczone na inwestycje proekologiczne. Mogą również stanowić
element współfinansowania inwestycji zasilanych ze środków unijnych,
jako kredyty pomostowe, będące źródłem finansowania inwestycji do czasu
wpływu środków pochodzących z dotacji oraz kredyty uzupełniające środki
unijne.
Kredyty preferencyjne
Kredyty preferencyjne charakteryzują się niższym w stosunku do
rynkowego oprocentowaniem, możliwością uzyskania karencji w spłacie
kapitału i dostosowaniem warunków kredytu do specyfiki inwestycji. Ta
forma finansowania możliwa jest dzięki zaangażowaniu zarówno środków
pochodzących z systemu finansowania ochrony środowiska
(z opłat za użytkowanie środowiska, kar za naruszanie dopuszczalnych
emisji czy innych opłat wynikających z prawodawstwa w tym obszarze),
jak i z rynku pieniężnego (bankowe). Środki pozabankowe pochodzące od
donatorów (głównie wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i
gospodarki wodnej) mogą stanowić kapitał kredytowy lub być przeznaczone
na dopłaty do oprocentowania należnego od kredytobiorcy, zmniejszając w
ten sposób obciążenie finansowe inwestora.
Dzięki współpracy z wojewódzkimi funduszami ochrony środowiska i
gospodarki wodnej i na mocy zawartych z nimi umów Bank Ochrony
Środowiska udziela preferencyjnych - nisko oprocentowanych kredytów na
OZE na terenie całego kraju. Kredyty udzielane przez Bank we współpracy
z funduszami wojewódzkimi są narzędziem realizacji regionalnej polityki
ekologicznej, zatem wszelkie warunki kredytowe możliwe są do
zastosowania jedynie na terenie województwa właściwego dla podejmowanej
inwestycji. Donator określa rodzaj przedsięwzięć przewidzianych do
kredytowania, podmioty uprawnione do ubiegania się o kredyt,
ograniczenia techniczne, maksymalną kwotę kredytu, dopuszczalny udział
kredytu w kosztach całkowitych zadania, maksymalną długość okresu
kredytowania i okresu karencji oraz oprocentowanie kredytu.
Oprocentowanie kredytów jest zmienne, uzależnione od wysokości stopy
redyskontowej weksli (ustalanej przez Radę Polityki Pieniężnej). Przy
aktualnej wysokości s.r.w. (6,25%) oprocentowanie kredytów zawiera się
w przedziale 0,75% do 5,31% w skali roku w zależności od województwa,
zakresu rzeczowego zadania i statusu kredytobiorcy.
Premia termomodernizacyjna
W przypadku kredytów komercyjnych udzielanych na realizację zadań z
zakresu ochrony środowiska Bank wykorzystuje istniejące rynkowe systemy
zachęt (jak np. program wspierania przedsięwzięć termomodernizacyjnych)
oraz stara się tworzyć formuły własne (np. współpraca z dystrybutorami
urządzeń i wyrobów służących ochronie środowiska).
BOŚ S.A. był jednym z pierwszych spośród blisko 30 banków, które
podpisały porozumienia z Bankiem Gospodarstwa Krajowego, zarządzającym
Funduszem Termomodernizacji, powołanym ustawą o wspieraniu
przedsięwzięć termomodernizacyjnych z dnia 18 grudnia 1998 r. Ustawa
zapewnia premie tym, którzy posiłkując się kredytami wykonają
inwestycje przynoszące konkretne efekty w zakresie ograniczenia
energochłonności budynków lub strat ciepła w źródle czy w czasie
przesyłu. Premia wynosi 25% kwoty kredytu i jest wypłacana po
zakończeniu realizacji zadania, pomniejszając zadłużenie. Wśród
premiowanych przedsięwzięć termomodernizacyjnych ustawa wskazuje
całkowitą lub częściową wymianę źródeł ciepła na niekonwencjonalne, w
tym odnawialne. BOŚ S.A. zajmuje czołowe miejsce pośród banków -
uczestników systemu. Na zadania realizowane w formule ustawy udzielono
w BOŚ do końca I półrocza 2008 r. ponad 2,7 tys. kredytów w łącznej
kwocie przekraczającej 580 mln zł.
Współpraca z zagranicznymi instytucjami finansowymi
Wśród instrumentów proponowanych przez BOŚ S.A., a mogących mieć
zastosowanie również przy realizacji odnawialnych źródeł energii,
należy wymienić także kredyty udzielane we współpracy z zagranicznymi
instytucjami finansowymi. O przydatności tych produktów jako
instrumentów finansowania inwestycji stanowią takie ich cechy, jak
długie okresy karencji w spłacie kapitału i możliwość rozłożenia spłat
rat kapitałowych na długi okres.
W ofercie kredytowej Banku dostępne są m.in. kredyty z linii kredytowej
Kreditanstalt für Wiederaufbau (KfW5), współfinansowanej przez Bank
Rozwoju Rady Europy i wspartej grantem Komisji Europejskiej. Linia
kredytowa KfW5 przeznaczona jest dla małych i średnich przedsiębiorstw
realizujących projekty z zakresu ochrony środowiska, w tym związane z
wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii, obejmujące odbudowę i
modernizację elektrowni wodnych i wiatrowych, zakup i montaż instalacji
produkcji biopaliwa, modernizację i budowę systemów ciepłowniczych z
zastosowaniem pomp ciepła, kotłów na biomasę oraz kolektorów
słonecznych.
Również dla małych i średnich przedsiębiorstw, ale także dla innych
podmiotów - w tym jednostek samorządu terytorialnego - przeznaczone są
kredyty udzielane w Banku Ochrony Środowiska z linii kredytowej
Europejskiego Banku Inwestycyjnego. Przedmiotem kredytowania mogą być
m.in. wszystkie projekty inwestycyjne w sektorze ochrony środowiska.
Podmioty segmentu finansów publicznych, w tym jednostki samorządu
terytorialnego oraz inne jednostki podlegające samorządom lub z ich
udziałem kapitałowym, realizujące zadania statutowe samorządu lub
zadania zlecone o charakterze użyteczności publicznej mogą posiłkować
się udzielanymi przez BOŚ S.A. kredytami z linii kredytowej Banku
Rozwoju Rady Europy. Są one przeznaczone m.in. na realizację inwestycji
z zakresu ochrony środowiska, a w tym wykorzystania odnawialnych źródeł
energii i racjonalnego zużycia energii.
Międzynarodowe środowisko bankowe wysoko ocenia wiarygodność BOŚ S.A. i
ceni go jako partnera biznesowego. Mamy nadzieję, że jest to również
dobra rekomendacja dla potencjalnych klientów Banku Ochrony Środowiska.
Nie ma odwrotu od inwestowania w odnawialne źródła energii, jeśli
chcemy optymalizować koszty energii i wypełniać międzynarodowe
zobowiązania dotyczące redukcji emisji zanieczyszczeń. Kredyty BOŚ S.A.
mogą stanowić narzędzie realizacji tych celów.
