Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach od 20 lat efektywnie i wytrwale realizuje misję poprawy jakości powietrza atmosferycznego w naszym województwie. Dokonuje tego poprzez udzielanie preferencyjnego dofinansowania podmiotom realizującym inwestycje, których zakres jest zbieżny z corocznie aktualizowaną „Listą przedsięwzięć priorytetowych planowanych do dofinansowania ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach”.
Celem długoterminowym Funduszu w zakresie ochrony atmosfery jest poprawa jakości powietrza oraz ograniczenie zużycia
energii i wzrost wykorzystania
energii z odnawialnych źródeł. Jest to realizowane poprzez udzielanie dofinansowania w aż
dziewięciu priorytetowych kierunkach:
1. Wdrażanie projektów nowoczesnych, efektywnych i przyjaznych środowisku układów
technologicznych oraz systemów wytwarzania, przesyłu lub użytkowania energii.
2. Budowa lub zmiana systemu ogrzewania na
bardziej efektywny ekologicznie i energetycznie.
3. Budowa i modernizacja systemów redukcji
zanieczyszczeń pyłowo-gazowych.
4. Wdrażanie obszarowych programów ograniczenia emisji pyłowo-gazowych.
5. Termoizolacja budynków w zakresie wynikającym z audytu energetycznego.
6. Wykorzystanie metanu z kopalń węgla kamiennego.
7. Instalacje do produkcji paliw niskoemisyjnych lub biopaliw.
8. Wymiana autobusów komunikacji miejskiej
z wprowadzeniem do eksploatacji pojazdów
z napędem hybrydowym.
9. Wdrażanie programów lub projektów
zwiększających efektywność energetyczną, w tym z zastosowaniem odnawialnych
lub alternatywnych źródeł energii.
|
|
Z danych szacunkowych wynika, że powierzchnia terenów objętych degradacją w Polsce wynosi ponad 8000 km2. Przy czym skala degradacji przemysłowej jest różna: w stopniu bardzo dużym i dużym uległo degradacji ponad 400 km2powierzchni ziemi, w stopniu średnim i małym około 7000 km2, a zagrożonych przemysłową degradacją jest prawie 39 500 km2 [1].
Kluczowe znaczenie w praktyce rekultywacji i rewitalizacji terenów
zdegradowanych i zdewastowanych ma system regulacji prawnych. Obowiązek ochrony gleb oraz
rekultywacji terenów zdegradowanych wynika
z artykułu 74 Konstytucji, w którym to odwołano
się do obowiązku ochrony środowiska przez Pań-stwo, zapewniając bezpieczeństwo ekologiczne
współczesnemu i przyszłym pokoleniom przez
właściwą politykę. Jednocześnie art. 86 wskazuje, iż „Każdy jest obowiązany do dbałości o stan
środowiska i ponosi odpowiedzialność za spowodowane przez siebie jego pogorszenie”.
Definicja i cele rekultywacji
Zgodnie z ustawą Prawo ochrony środowiska
[2] proces rekultywacji to działania mieszczące się
w kategorii definicji ochrony środowiska. Ustawa
o ochronie gruntów rolnych i leśnych [3] w art. 4
ust. 18 definiuje rekultywację gruntów jako „nadanie lub przywrócenie gruntom zdegradowanym
albo zdewastowanym wartości użytkowych lub
przyrodniczychprzez właściwe ukształtowanie
rzeźby terenu, poprawienie właściwości fizycznych
i chemicznych, uregulowanie stosunków wodnych,
odtworzenie gleb, umocnienie skarp oraz odbudowanie lub zbudowanie niezbędnych dróg”.
|
|
|
O działaniach służących ograniczaniu zanieczyszczenia powietrza pisaliśmy na naszych łamach już wielokrotnie. Temat ten jest jednak ciągle „gorący” i ważny nie tylko na Śląsku czy w innych dużych aglomeracjach. Praktycznie – dzisiaj dotyczy już całej Polski.
I tu pojawiają się pytania: Dlaczego, mimo ostrych unijnych wymagań w tym zakresie, tak mało się w naszym kraju zmieniło? Jak długo będziemy jeszcze tolerować spalanie w domowych piecach CO węgla najgorszej jakości, albo – co się zdarza - wręcz śmieci i odpadów? Kto i jak ma to kontrolować? Na ile skutecznie działają sankcje prawne w tym zakresie?
Mam wrażenie, że – niestety – są to ciągle tak zwane pytania retoryczne… Programów ochrony powietrza było już kilka, ostatni powstał w 2010 roku. Jednak programy, nawet te najlepsze, nie rozwiążą problemu. Jak twierdzą fachowcy i praktycy w tej dziedzinie konieczne byłoby wprowadzenie zmian do kilkunastu ustaw, począwszy od energetyki aż do… uprawnień dla kominiarzy. Z przyczyn czysto ekonomicznych odchodzi się od ogrzewania gazowego oraz tzw. ciepła zdalczynnego Brakuje także integracji systemu ciepłowniczego a i stan bezpieczeństwa energetycznego nie jest - niestety – najlepszy. Na to wszystko nakładają się jeszcze niekorzystne warunki klimatyczne: przez większość miesięcy w roku borykamy się ze smogiem i tzw. pyłem zawieszonym w wielkościach przekraczających dopuszczalne normy.
|
|
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przy współpracy Instytutu Chemicznej Przeróbki Węgla w Zabrzu 6 maja 2013 r. zorganizował kolejne już 59 spotkanie Forum „Energia – Efekt – Środowisko”.
Kolejne, a jednak inne – bo pierwsze w nowej formule wyjazdowej,
którą Fundusz zamierza realizować
także w innych – poza Śląskiem
– regionach Polski. Ta konferencja
odbyła się w Zabrzu. Wzięło w niej udział około
80 osób, co już świadczy o tym, jak ważny jest
ten temat. Wśród uczestników spotkania znaleźli
się – między innymi – Mirosław Sekuła, Marsza-łek Województwa Śląskiego; Barbara Koszułap,
zastępca prezesa Zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,
przedstawiciele Ministerstwa Gospodarki, Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, świata nauki
(Politechniki Śląskiej, Politechniki Krakowskiej,
Głównego Instytutu Górnictwa, Instytutu Inżynierii Chemicznej PAN), izb gospodarczych, agencji
energetycznych oraz przedsiębiorcy i menedżerowie reprezentujący zainteresowane tym tematem
branże gospodarki.
|
|
|
|
